Avrupalıların uzun yıl sonu tatilleri nedeniyle nispeten azalan iş yoğunluğum sayesinde “İnsan Niçin Anlatır?” alt başlıklı Homo Narrans kitabını bitirebildim. Böylece, insanlığın dil ile anlam bulduğu, varoluşsal sorunlarına ancak dil ve iletişimle çözüm üretebileceği bilinciyle bir süredir planladığım bu yazıyı yazma motivasyonunu da bulmuş oldum.

Gündelik hayatta kullandığımız dil üzerine ne kadar düşünüyoruz? 

İş hayatındaki bazı deneyimlerim, dile aslında ne kadar dar bir perspektiften baktığımızı fark etmemi sağladı. Artık duygu ve düşüncelerimizi anlatırken uzun cümleler kurmuyor, hemen kelimelerin kısaltmalarına başvuruyoruz. Hâl böyle olunca dilimizi kullanma şeklimiz de giderek köreliyor. Ne yazık ki zamandan tasarruf etmek isterken etkili iletişimin gerekliliklerini unutuyoruz. 

BSH’de sık sık başvurduğum BAI aracını son kullanışımda, uzun zamandır en üstte kırmızıyla vurgulanan “IMPORTANT UPDATE” (Önemli Güncelleme) açıklamasına bir bakayım dedim. Sistemi güncelleyip ayakta tutabilmek için maddi destek mi isteniyordu acaba?  Yanılmamışım; uygulamayla ilgilenen grup artık bu işe daha fazla yatırım yapamayacaklarını ve sorumluluğu devretmek için birilerini aradıklarını duyuruyordu.😊  

BAI ne anlama geliyor?  

Dediğinizi duyar gibiyim. Bu araç, tam olarak kullandığımız bazı kısaltmaların ne anlama geldiğini öğrenmek için temelde kullanıcıların girişleriyle zenginleşmiş web arayüzlü bir uygulama. İroniktir ki Bosch Acronym Index olarak adlandırılan bu sistem de kısaltılarak BAI adıyla kullanılıyor. Çeşitlilikten beslenen global bir şirkette çalışmanın en zor yanlarından biri, tüm çalışanların görev aldığı departmanların bilgisine tamamen hâkim olamamak olabilir. Örneğin bir çalışma arkadaşımdan e-posta aldığımda, gönderen kişinin hangi departmanda çalıştığını isminin yanındaki iş birimi kısaltmasından anlamak mümkün olmuyor. BAI sayesinde şirket içinde kullanılan tüm kısaltmaların anlamlarına ulaşabiliyoruz. İncelemek isterseniz internet dünyasında bu amaca hizmet eden çeşitli uygulamalar da mevcut. 

Yıllar önce…. 
Üniversitenin ilk senesi RAM, ROM, CPU gibi terimlerle yeni yeni tanışmaya başladığımız zamanlardı. Oldukça ilginç bir karaktere sahip olan profesörümüz, sınavlarda, geneli üç harfli olan bu kısaltmaların açılımını soracağını söylediğinde çoğumuz bunu pek anlamlı bulmamıştık. Buradan kazanılan puanların, notu oldukça kıt olan hocamızdan alınanlar içinde hatırı sayılır bir orana denk geldiğini sonradan anlayacak ve sıkı sıkıya bu terimlere tutunacaktık. 😊 

Aradan geçen yıllar boyunca, sadece farklı mesleklerin değil aynı zamanda her bir alt sosyal grubun da anlaması gittikçe zorlaşan bir jargon ürettiğine tanık oldum. Sadece aynı grup üyelerinin anlayabileceği kısaltmalar ve terimler, ne yazık ki başkaları için ayrıştırıcı oluyor. Oysa ki dil başkalarından farklılaşmak için değil, birbirimizle anlaşmak için kullandığımız bir araç değil midir? 

Her şirketin de kendi kültürüne has, uzun yıllara dayanan bir dili oluyor ve çalışanlar bu kültüre hızlıca adapte olup dil birliği geliştiriyor. BSH’de kurumsal felsefemiz olan çeşitlilik sayesinde farklılıklarımız bizi daha güçlü hâle getiriyor. Dünya genelindeki 62.000 çalışanını bir araya getiren kapsayıcı şirket kültürümüzle ortak hedeflerimiz doğrultusunda ilerliyoruz. Bu çeşitliliğin yönetiminde bana kalırsa tüm birimlerin açık ve şeffaf iletişim kurabilmesinin etkisi büyük.   

Konuşurken daha az kısaltma kullanarak, yazılı iletişimde ise kısaltmaları en azından ilk kullanımda açıklamayı tercih ederek sürdürülebilir bir dil ve iletişime katkıda bulunabiliriz. Bazı genel kısaltmaları herkesin bilmesi gerektiği gibi bir ön kabulden uzak durmakta fayda var. Sonuçta sınırlı sayıda harfin, farklı birçok kelimenin kısaltması olabileceğini hatırımızda tutmalıyız.  

Birbirimizi daha iyi anlayabildiğimiz bir 2023 geçirmek ve sağlıklı günlerde yeniden bir araya gelmek temennisiyle.

Yakup Allak  
Network ve Tümleşik İletişim Uzmanı